Money9: બેંકમાં ફિકસ્ડ ડિપોઝિટ એટલે કે FD કરનારાને રિઝર્વ બેંકે ગૂડ ન્યૂઝ આપ્યા છે. RBIએ FDના પ્રી-મેચ્યોરિટી સાથે જોડાયેલા કેટલાક નિયમો બદલ્યા છે. નોન-કોલેબલ ટર્મ ડિપોઝિટ, એટલે કે નોન કોલેબલ FDની લિમિટને 15 લાખથી વધારીને એક કરોડ રૂપિયા કરવામાં આવી છે. આ પગલાથી FDમાં રોકાણ કરનારાને વધુ લિક્વિડિટી મળશે. RBIના આ નિર્ણયથી તમને કેવી રીતે ફાયદો થશે…એ જાણતા પહેલા કોલેબલ અને નોન કોલેબલ એફડીને સમજવી જરૂરી છે. આવો જાણીએ આ અંગે..
બેંક સામાન્ય રીતે બે પ્રકારની ટર્મ એટલે કે ફિકસ્ડ ડિપોઝિટ ઓફર કરે છે. પહેલી કોલેબલ ડિપોઝિટ અને બીજી નોન-કોલેબલ FD…એવી બધી FD જેમાં મેચ્યોરિટી પહેલા પૈસા કાઢવાની આઝાદી એટલે કે સુવિધા મળે છે. તેને કોલેબલ FD કહે છે. મેચ્યોરિટી પહેલા પૈસા કાઢવા પર બેંક દંડ તરીકે કેટલીક રકમ વસૂલે છે. મોટાભાગની FD સામાન્ય રીતે કોલેબલ FD હોય છે. નોન-કોલેબલ ફિકસ્ડ ડિપોઝિટમાં એવી એફડી આવે છે. જેમાં તમે મેચ્યોરિટીની તારીખ પહેલા પૈસા નહીં કાઢી શકો. તેમાં રોકાણ કરવા પર આખા ટેન્યોર માટે તમારા પૈસા લોક થઇ જાય છે. આવી સ્થિતિમાં એફડી મેચ્યોર થવા પર જ તમે પૈસા કાઢી શકો છો.
રિઝર્વ બેંકે નોટિફિકેશન જાહેર કરીને નોન-કોલેબલ એફડીની લિમિટ વધારી છે. RBIએ કહ્યું છે કે સમીક્ષા દરમિયાન એ નિર્ણય કરવામાં આવ્યો છે કે નોન-કોલેબલ ટર્મ ડિપોઝિટ માટે લઘુત્તમ રકમને 15 લાખથી વધારીને 1 કરોડ રૂપિયા કરી શકાય છે. જેનો અર્થ એ થયો કે એક કરોડ રૂપિયા કે તેથી ઓછી રકમની બધી નોન-કોલેબલ એફડીમાં પ્રી-મેચ્યોર વિડ્રોઅલ એટલે કે સમય પહેલા પૈસા ઉપાડવાની સુવિધા હશે. આ નિર્દેશ બધી કોમર્શિયલ બેંકો અને સહકારી બેંકો પર તત્કાળ અસરથી લાગૂ થઇ ગયા છે.
મેચ્યોરિટી વગરની સુવિધા સાથે આવતી નોન-કોલેબલ એફડીમાં નોર્મલ એફડીની સરખામણીમાં વ્યાજ વધુ મળે છે. આનું કારણ એ છે કે આ એફડીમાં તમારા પૈસા એક ચોક્કસ સમય સુધી બ્લોક થઇ જાય છે. ભારતીય સ્ટેટ બેંકની વેબસાઇટ અનુસાર 1 થી 2 વર્ષની નોર્મલ એટલે કે કોલેબલ એફડી પર 6.80 ટકા વ્યાજ છે. જ્યારે સર્વોત્તમ નોન-કોલેબલ એફડીમાં 1 વર્ષના ટેન્યોર પર 7.10 ટકા વ્યાજ મળી રહ્યું છે. જે નોર્મલ એફડીથી 30 બેઝિસ પોઇન્ટ વધુ છે. આ જ રીતે બે વર્ષવાળી FD પર 7.40 ટકા વ્યાજ છે. જે 2 થી 3 વર્ષની નોર્મલ FDમાં મળતા 7 ટકા વ્યાજથી 40 બેઝિસ પોઇન્ટ વધુ છે. વધુ વ્યાજ માટે હાલના સમયમાં તમારે 15 લાખ રૂપિયાથી ઉપર અને 2 કરોડ રૂપિયા સુધી જમા કરવા પડશે.
ફિકસ્ડ ડિપોઝિટ તેના ફિક્સ વ્યાજ દર અને પૈસાની સુરક્ષાના કારણે લોકોમાં લોકપ્રિય છે. જો કે, આનો એક બીજો ફાયદો છે લિક્વિડિટી. એટલે કે તમારા પૈસા જરૂરિયાતના સમયે સરળતાથી મળી જાય છે. કોલેબલ એફડીમાં તમને એ ફાયદો મળે છે કે મેડિકલ ઇમરજન્સી, નોકરી જવા કે પછી બીજી કોઇ ઇમરજન્સીમાં તમે આ એફડીને તોડીને પૈસા કાઢી શકો છો. પરંતુ નોન-કોલેબલ એફડીમાં આવું નથી. જો કે RBIના તાજેતરના નિર્ણય બાદ હવે જો તમારી નોન-કોલેબલ FD એક કરોડ રૂપિયા કે તેથી ઓછી છે તો તમને પ્રી-મેચ્યોર વિડ્રોઅલનો ઓપ્શન મળશે. આ રીતે એક કરોડ રૂપિયા સુધીની કોલેબલ અને નોન-કોલેબલ બન્ને FDથી સમય પહેલા પૈસા કાઢી શકાશે.
કરોડ રૂપિયા સુધીની નોન-કોલેબલ FDમાં પ્રી-મેચ્યોરિટીની સુવિધા મળવી રાહતના સમાચાર છે. તેમ છતાં તેમાં મિનિમમ ડિપોઝિટની રકમ કોલેબલ FDથી ઘણી વધુ છે. હાલના સમયમાં જ SBI, PNB અને બેંક ઓફ બરોડા જેવી કેટલીક બેંકોમાં નોન-કોલેબલ FD માટે ઓછામાં ઓછા 15 લાખ 1 રૂપિયા જમા કરાવવા પડે છે. જ્યારે કોલેબલ FD તમે 5 કે 10 હજાર રૂપિયા કે તેથી ઓછી રકમથી ખોલાવી શકો છો..
થોડાક વધારે વ્યાજ માટે નોન-કોલેબલ FDમાં ભારે ભરખમ પૈસા જમા કરવામાં સમજદારી નથી. આવામાં વધારે રિટર્ન માટે તમે નાની બેંકોની કોલેબલ FD કે AAA રેટિંગવાળી કંપનીની FDમાં રોકાણ કરી શકો છો. જે તમને મોટી બેંકોની નોન-કોલેબલ FD કરતાં વધુ વ્યાજ આપી શકે છે. અને મિનિમમ ડિપોઝિટની રકમ પણ ઓછી છે.
પર્સનલ ફાઇનાન્સ અંગે લેટેસ્ટ અપડેટ મેળવવા માટે Money9 App ડાઉનલોડ કરો