MONEY9 GUJARATI: સાબુ હોય કે કપડાં, પરફ્યૂમ હોય કે પડદા, બજેટ આઈટમ્સથી લઈને લક્ઝરી પ્રોડક્ટ્સ સુધી… બધું જ ઓનલાઈન ઉપલબ્ધ છે… તમે ઘરે બેસીને કોઈપણ વસ્તુનો ઓર્ડર આપી શકો છો… છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ઈ-કોમર્સ માર્કેટનો ખૂબ જ ઝડપથી વિકાસ થયો છે. FIS 2023 ગ્લોબલ પેમેન્ટ્સ રિપોર્ટ અનુસાર, 2022માં ભારતનું ઈ-કોમર્સ માર્કેટ 83 બિલિયન ડૉલર હતું અને હવે એવી અપેક્ષા છે કે 2026 સુધીમાં તે વધીને 150 બિલિયન ડૉલર થઈ જશે.
વધતા માર્કેટ સાથે ઈ-કોમર્સની દુનિયામાં અનેક સમસ્યાઓ પણ સામે આવી છે…જેમ કે માર્કેટમાં કેટલીક કંપનીઓનું વર્ચસ્વ અને નાના સેલર્સ માટે સમાન તકોનો અભાવ. અને આ સમસ્યાઓને દૂર કરવાના આશયથી જ સરકારે ઈ-કોમર્સ પોલિસીનો ડ્રાફ્ટ તૈયાર કર્યો છે…તેને ટૂંક સમયમાં જ લાગુ કરવાની તૈયારી ચાલી રહી છે. ડ્રાફ્ટમાં ઈ-કોમર્સ કંપનીઓ માટે સમાન નિયમો બનાવવામાં આવ્યા છે… જે નિયમો એમેઝોનને લાગુ થશે. એ જ નિયમો ભારતીય ઈ-કોમર્સ કંપનીઓને પણ લાગુ પડશે. ઈ-કોમર્સ કંપનીઓને તેમના પ્લેટફોર્મ પર માલ વેચતી કોઈપણ કંપનીમાં હિસ્સો લેવા પર રોક લગાવવામાં આવશે… અને કંપનીઓ તેમના પ્લેટફોર્મ પર તેમની પોતાની પ્રોડક્ટ્સ પણ વેચી શકશે નહીં….આનાથી એમેઝોન અને ફ્લિપકાર્ટના એકાધિકારનો અંત આવશે… અને ભારતીય કંપનીઓ સમાન બજાર સાથે સ્પર્ધા કરી શકશે..
ઈ-કોમર્સ ભારતના ઈકોનોમિક ગ્રોથ અને ડેવલોપમેન્ટ માટે એક મહત્વપૂર્ણ સેક્ટર તરીકે ઉભરી રહ્યું છે… તેની ક્ષમતાને ધ્યાનમાં રાખી, સરકાર બદલાતી ઈ-કોમર્સ સ્પેસ પર નજીકથી નજર રાખી રહી છે.. તેથી જ સરકાર માને છે કે ઈ-કોમર્સ સ્પેસને એક રેગ્યુલેટરી ફ્રેમવર્કની જરૂર છે જેનાથી ખરીદી, વેચાણ, માર્કેટિંગ અને ડિસ્ટ્રીબ્યૂશન જેવી એક્ટિવિટીઝને પ્રોટેક્ટ કરી શકાય…સાથે જ તમામ માટે સમાન તકો ઉભી કરી શકાય.
નવી ઈ-કોમર્સ પોલિસીનો હેતુ તમામ સેલર્સને એકસરખી તક આપવાનો છે. આ પોલિસીથી ઈ-કોમર્સ સાઇટ્સને તેમના પ્લેટફોર્મ પર હાજર સેલર્સની ઓનરશિપ રાખવા પર પ્રતિબંધ લાવવો ઉપરાંત, આ નીતિ એ પણ સુનિશ્ચિત કરશે કે કન્ઝ્યૂમર્સને વાજબી અને પારદર્શક રીતે પ્રોડક્ટ કેટેલોગ અને પ્રોડક્ટ સર્ચ રિઝલ્ટ બતાવે.. કારણ કે એવા આક્ષેપો થઈ રહ્યા છે કે એમેઝોન અને ફ્લિપકાર્ટ કેટલાક સેલર્સને પ્રાધાન્ય આપી રહ્યા છે, માત્ર તેમની પ્રોડક્ટ્સ જ સર્ચ રિઝલ્ટમાં ટોચ પર દેખાય છે.. ઉપરાંત આ ઈ-કોમર્સ કંપનીઓ તેમની પોતાની પણ ઇન-હાઉસ બ્રાન્ડ્સ ધરાવે છે..
આ ઈન-હાઉસ બ્રાન્ડ્સને લઈને ઘણો વિવાદ પણ થયો છે.. આ દિગ્ગજ ઈ-કોમર્સ કંપનીઓ પાસે ગ્રાહકનો સંપૂર્ણ ડેટા હોવાથી તેમની પાસે ગ્રાહકની પસંદ, નાપસંદ, બજેટ જેવી તમામ માહિતી હોય છે.. અને આ માહિતીના આધારે તેઓ તેમની પોતાની બ્રાન્ડ લાવે છે, અને તેમને સર્ચ રિઝલ્ટ્સમાં ટોચ પર રાખે છે. ફ્લિપકાર્ટ અને એમેઝોન બંને કંપનીઓ હાલમાં તેમની વિવિધ બ્રાન્ડ હેઠળ વિવિધ પ્રોડક્ટ્સનું વેચાણ કરી રહી છે, જેમાં એસી, વોશિંગ મશીનથી લઈને ખાદ્યપદાર્થો છે તેમજ તેલ અને કાપડ જેવી વસ્તુઓનો પણ સમાવેશ થાય છે..
અંતે, કન્ઝ્યૂમરના ફાયદાની વાત કરીએ તો નાના સેલર્સની પ્રોડક્ટ્સને સમાન તક મળે તો કન્ઝ્યૂમરને પણ ફાયદો થાય.. બજારમાં થોડીક જ કંપનીઓના વર્ચસ્વને પડકારવામાં આવે તો પણ ગ્રાહકને ફાયદો થશે.. કારણ કે માર્કેટમાં જેટલી કોમ્પિટિશન હશે, કન્ઝ્યૂમરને તેટલો વધુ લાભ થશે… કિંમત, ગુણવત્તા જેવા મોરચે સુધારો પણ થશે…
પર્સનલ ફાઇનાન્સ અંગે લેટેસ્ટ અપડેટ મેળવવા માટે Money9 App ડાઉનલોડ કરો